Leiderschap en geld

Leiderschap en geld

8 maart 2021

Een bedrijfsleider vertelt me: “Ik vind het wat beschamend om te zeggen, maar we hebben een recordjaar achter de rug, in tijden waarin ik collega’s overkop zie gaan.”

En dan lees ik dit artikel: De Tijd 6 maart 2021

Hoe ver kan het verlangen naar financiële middelen uit elkaar liggen?
Zonder enig oordeel in een of andere richting : Hoe is jouw relatie met geld?

Geld speelt een bijzondere rol binnen onze samenleving. Tijden van de pandemie zetten angsten en verlangens op scherp.

Sinds enkele jaren onderzoek ik de impact van mijn relatie tot geld en overvloed op mijn persoonlijk welzijn. Ik leer over het effect hiervan in relatie tot anderen: als partner, ouder of ondernemer.
Het is een ontdekkingsreis naar zelfontwikkeling. Wat voor mij van belang is: De betekenis die ik geef aan geld maakt het verschil. Maar ook hoe dit geld bij me komt, of hoe het weer bij mij vertrekt.

In dit artikel beschrijf ik enkele ideeën vanuit systemisch perspectief die ik voorbije jaren verzamelde. Na een korte inleiding, lees je wat meer over relatie met geld en overvloed vanuit systeemdenken. Vervolgens maak ik de opsplitsing op 3 systeemniveaus: individueel, organisatie, samenleving.

Inleiding

Geld vanuit systemisch perspectief kan je vertalen naar gestolde levensenergie. Vandaar het belang om het te laten stromen. Zo blijft het energetisch karakter behouden. De link met overvloed is dan ook meteen helder: energie is aanwezig in overvloed.

De centrale vraag stelt zich: In welke mate ben ik in staat mee te bewegen in deze energiestroom? Kan ik deze bron aanboren, of zitten er belemmerende ervaringen en overtuigingen in de weg? Dit is nu net de exploratietocht waard.

Het gaat dus niet over: “hoe kan ik veel geld verdienen?”. Het gaat wel over hoe zuiver ik mijn relatie tot geld en overvloed kan zien, of welk deel heb ik nog af te stoffen. De kwaliteit van mijn relatie tot geld heeft een directe impact op het persoonlijk gevoel van welzijn, in alle levensdomeinen.

De persoonlijke dimensie: ik en mijn familie

Als kind en puber leer je snel dat als je het gedrag van ouders kopieert, dit veiligheid biedt.

Hoe gingen jouw ouders om met geld? Was er overvloed of tekort ? Werd er vooral gespaard of liever geleend? Kom jij uit een groot gezin, waar elk kind diende te vechten voor een plek, of waar je geleerd hebt om te delen? Kom je uit een financieel stabiel nest, of rijk aan de buitenzijde en arm binnenin?

Je hoeft je ouders hier niets te verwijten. De meeste ouders doen immers hun best voor hun kinderen, op de manier die in hun vermogen ligt.

Na deze (onbewuste) leerschool bij je ouders, neem je ook andere inzichten mee vanuit andere domeinen: school, sociale omgeving,… Zodra je zelf op eigen benen staat, maak je eigen keuzes. Je blijft al dan niet trouw aan wat je van thuis uit geleerd hebt. Je hebt vrienden, een partner, een eigen gezin. Je werkt voor de kost en vindt je eigen weg. Je relatie tot geld kan wijzigen, doch ze blijft aanwezig.

Op latere leeftijd geniet je misschien een schenking, een erfenis of win je het grote lot. Dit voelt anders. Zodra de vergoeding losgekoppeld wordt van een inspanning, gebeurt er wat bijzonders. De inspanning wordt gedragen voor een breder systeem, al dan niet zichtbaar voor jou.

De organisatie : ik werk in ruil voor een vergoeding

Je gaat aan de slag als werknemer of zelfstandig ondernemer. Je levert een inspanning en een bijdrage. Daarvoor krijg je een vergoeding. Je ontdekt de balans tussen schenken en ontvangen. Met andere woorden, je ervaart al snel dat je overbetaald of onderbetaald wordt voor je bijdrage. Let wel, dit is uiteraard ook een subjectieve ervaring.

Doorheen je loopbaan ontvang je (af en toe) een vergoeding die los staat van een rechtstreekse bijdrage. Denk aan de uitkering als je werkloos of ziek bent, of ouderschapsverlof, pensioenen, … Dit voelt anders. Zodra de vergoeding losgekoppeld wordt van een inspanning, gebeurt er wat bijzonders. De inspanning wordt gedragen voor een breder systeem, al dan niet zichtbaar voor jou.

Let wel: Ik geef hier geen oordeel over uitkeringen. Een uitkering is nodig voor vele mensen. Tegelijk werkt dit verslavend voor anderen.

De organisatie in de samenleving

Als u ondernemer bent, intrapreneur of entrepreneur, stel ik de vraag: Wat is de plek van geld of vermogen in uw organisatie? Hoeveel ruimte neemt dit in en in relatie tot wie of wat heeft het deze plek verworven?

Jazeker, het maakt een verschil als u een eenmanszaak hebt, bedrijfsleider of medewerker bent in een KMO of beursgenoteerd bedrijf. De essentiële vraag blijft echter gelijk.

Een bedrijf of organisatie creëert een meerwaarde waarvoor het inkomen ontvangt. Dit inkomen kan een subsidie zijn, een betaalde factuur, een fonds,… De vraag blijft: is de bijdrage in balans met de ontvangsten?

Let wel: Opnieuw, hier is geen goed of kwaad. De plek van geld in een organisatie creëert vaak een eigen dynamiek, die de organisatie als levend systeem ondersteunt, uitholt of een combinatie van beiden.

Een aantal organisaties kan regelmatig beroep doen op financiële voordelen: gebruik van KMO portefeuille, Corona premies,… Ook hier geldt: Zodra de vergoeding losgekoppeld wordt van een inspanning, gebeurt er wat bijzonders. De inspanning wordt gedragen voor een breder systeem, al dan niet zichtbaar.

Tot slot

De opbouw van dit artikel kent een logische opbouw naar omvang van het systeem waar je naar kijkt. Het start steeds bij jezelf, als kind van je ouders, als lid van de actieve bevolking, als deel van een samenleving. Het is een beweging “van binnen naar buiten”. De ervaring leert dat als je stilstaat bij je eigen gedrag, je al een bijdrage levert aan het geheel. Soms is het handig om te evalueren of de relatie gebalanceerd is, dan wel een afhankelijkheid creëert in de één of andere richting.

Systeemdenken zit wat complexer in elkaar dan wat ik hier beschrijf. Wil je zelf ervaren hoe geld en overvloed jou beïnvloeden als persoon, ondernemer of organisatie, dan ben je welkom tijdens de workshops.

Dirk Versées
Maart 2021